Starożytna kultura europejska

Wierzenia, zwyczaje i przekonania były często źródłem myśli filozoficznej. Panująca religia często determinowała poglądy dotyczące sensu życia i śmierci. W kręgu najstarszej europejskiej kultury wyrosła najprostsza koncepcja życia, która utożsamiana była z przyjemnością, z dążeniem do psychosomatycznej satysfakcji i uciechy. Hedonizm, którego jednym z pierwszych przedstawicieli był Arystyp Młodszy, był wyrazem wiary w możliwość osiągnięcia szczęścia i sposobem uniknięcia cierpień, dolegliwości, napięć i upokorzeń. Doktryna ta zakłada, że sama przyjemność jest dobrem. Hedonizm etyczny jest poglądem głoszącym, że ludzie nie tylko „mogą poszukiwać przyjemności, ale nawet powinni to robić”. Z tej szkoły wywodził się Hegezjasz, najbardziej krańcowy jej przedstawiciel, który uważany jest za twórcę pierwszej i jedynej jak dotąd  ideologii samobójstwa. Określił on własne stanowisko wobec śmier- ci samobójczej. W swoich wykładach wręcz zachęcał do odbierania sobie życia. Szczycił się przydomkiem Peisithanatos czyli „namawiają- cy do śmierci”. W poszukiwaniu recepty na szczęście doszedł on do przekonania, iż tylko poprzez śmierć można je osiągnąć. Szczęście według Hegezjasza to stan mieszczący się na kontinuum między rozkoszą (pozytywna wartość szczęścia) a bezbolesnością (negatywna wartość szczęścia). Uważał on, że „człowiek nie ma szansy ani możliwości na osiągnięcie trwałego szczęścia w sensie pozytywnym. Tb co może, to doprowadzić do stanu bezbolesności. A bezbolesnością absolutną jest właśnie śmierć”. Cierpimy poprzez doznania cielesne. Wraz z obolałym ciałem „cierpi również dusza – o to ciało zatroskana. Życie według Hegezjasza jest wartością dla ludzi nierozumnych, dla rozumnych – powinno być zjawiskiem obojętnym, gdyż i tak istnienie człowieka pozostaje w rękach losu. Wybór życia jest więc uzasadniony na równi z wyborem śmierci. Dla filozofa dążenie do dobra jest równie uzasadnione, jak unikanie zła.